در حال بارگذاری ...
...

واکاوی یک تئاتر

"مردمان مرد" روایتی از یک حماسه

نخستین قصه خونخواهی امام حسین(ع) و یاران شهیدشان از سوی سیستانی‌ها این روزها در صحنه تئاتر زابل به نمایش گذاشته شده است.

 به گزارش ایران تئاتر سیستان و بلوچستان، همزمان با ماهی که جانمان با هر لحظه‌اش مسرور است تئاتری در زابل به روی صحنه نمایش رفت، تئاتری با نام "مردمان مرد" این تئاتر روایتی است از یک اتفاق تاریخی اتفاقی که شاید برای خیلی‌ها شنیدنش تازگی داشته باشد. این گزارش هم برای همین نوشته شد تا از این تاریخ، این روایت و این تئاتر بگوید.
 

 روایت داستان

مؤلف تاریخ سیستان در صفحه ۸۱ این کتاب ( تنها نسخه خطی متعلق به ۸۶۴ قمری) اشاره می‌کند که پس از واقعه‌ی کربلا و شهادت امام حسین(ع) و اسارت اهل‌بیت رسول‌ خدا(ص) و امیر مؤمنان علی(ع) از کوفه به شام، و انعکاس آن در سراسر دنیای اسلام، مردم سیستان با شنیدن این خبر به خون‌خواهی اباعبدالله الحسین(ع) بر ضد یزیدبن‌معاویه و حکمران او در سیستان، عَبّادبن‌زیاد (برادر عُبَیْدالله‌بن‌زیاد عامل جنایت کربلا) قیام کردند.

این قیام تاریخی مردم سیستان در شرایطی اتفاق افتاد که هنوز در هیچ کجا از سرزمین‌های اسلامی چه عراق و چه حجاز برای خونخواهی شهید کربلا و یارانش اسبی تاخته نشده بود و سیستانی‌ها نخستین کسانی بودند که این کار را کردند.

 

صحنه در خط اصلی تاریخ

سرپرست اداره تبلیغات اسلامی شهرستان زابل می‌گوید: سیستانی‌ها دقیقا سه یا چهار ماه بعد از شهادت امام حسین(ع) در سال ۶۱ هجری متوجه شدند که فرزندان رسول خدا (ص) در کربلا به شهادت رسیدند و علیه حاکم آن زمان عبادبن زیاد برادر عبیداله زیاد قیام کرده و او را از سیستان بیرون راندند.

حجت‌الاسلام مهدی فاطمی‌منش افزود: این قیام تاریخی منشا برکات بسیار زیادی است که مردم این سامان تصمیم گرفتند هر سال در ۲۵ محرم‌ با برگزاری آیین هایی سالگرد این قیام را گرامی بدارند بعد از برگزاری همایشی در همین ارتباط تصمیم بر این شد که به این موضوع تاریخی هنرمندانه نگاه شود.

 وی بیان کرد: بنابراین تئاتری حوزه هنری سازمان تبلیغات سیستان و بلوچستان به نام "مردمان مرد" طراحی کرد که اکنون شاهد اکران این تئاتر به مدت پنج شب در ماه مبارک رمضان هستیم.

ارسلان محبی کارگردان و نویسنده تئاتر"مردمان مرد"می‌گوید: این نمایش "مردمان مرد" موضوع محوریش درباره قیام مردم سیستان به خونخواهی آقا امام حسین(ع) است که البته در این نمایش گریزهایی داریم به نوع اسلام آوردن مردم سیستان و ایستادگی آنان در مقابل حاکمان وقت و پرهیز از لعن حضرت علی (ع) که یکی از افتخارات مردم این منطقه به شمار می‌رود.

او با توضیح اینکه این نمایش ۱۰ شخصیت (پرسوناژ) شامل هفت شخصیت مرد و سه شخصیت زن دارد افزود: در این نمایش همچنین به یعقوب لیث صفاری این عیار مرد سیستان اشاره داریم و متن این نمایش نیز با تکیه بر منابع تاریخی معتبر نوشته شده است.

 

 شخصیت‌ها پیوند دهنده متن و صحنه

محدثه مهرپویان بازیگر تئاتر"مردمان مرد" می‌گوید: در این نمایش بازیگر شخصیت مادر هستم شخصیتی که با کمال از خودگذشتگی و دلسوزی حاضر می‌شود موی سر دختر تازه عروسش را بتراشد اما لعن حضرت علی(ع) را نگوید.

این بازیگر افزود: تمام تلاشم را کردم تا بتوانم در این نمایش دلاوری‌ها، رشادت‌ها و استقلال و قدرت یک زن سیستانی را به نمایش بگذارم.

تئاتر بیش از هر هنری با آداب و رسوم و سنن و ریشه هر قومی بستگی پیدا کرده و به همین جهت جزو اجتماعی‌ترین هنرهای زیباست که توانسته رقیقترین احساسات و اندیشه‌های بشری و عبرت انگیزترین حوادث تاریخی زندگی انسان را توصیف و در مقابل هر چشمی مجسم کند؛ تئاتر مردمان مرد نیز به خوبی از عهده روایت تاریخی خونخواهی امام حسین(ع) از سوی سیستانی‌ها برآمده و برای امثال من که هر ۲۵ محرم در مراسم آیینی خونخواهی امام حسین(ع) شرکت نکرده بودم درک حماسه آن روزهای تاریخ را آسانتر کرده است.

پی‌نوشت:

نمایش صحنه‌ای مردمان مرد: نویسنده، طراح و کارگردان ارسلان محبی، مشاور کارگردان محدثه مهرپویان، دستیار کارگردان علی سلجوقیان، منشی و مدیر صحنه امین رخشانی، اجرای دکور مهدی حجتی، دوخت لباس فاطمه نورا، اجرای نور امیرمحمد کمالی‌شهری، دستیار صحنه علیرضا بدیع‌نیا، دوهُل نوازان علی شیخی، محدثه مهرپویان و علی پاسبان، ضرب نواز علی شیخی، دف نواز فهیمه ملکیان بازیگران ارسلان محبی، علی شیخی، امیرارسلان منصورآبادی، ابوالفضل سعادتیان، علی سلجوقیان، محسن آقائی، علی پاسبان، محدثه مهرپویان، سارا شاه‌بخش و هانیه بکران، یاریگران وحید گزمه، علیرضا بدیع‌نیا و سحر اسماعیلی، منابع مردان مرد: علی دوانی، تشیع در سیستان: محمدباقر حیدری نسب، روضه خلد: مجد خافی، بستان الواعظین: جمالدین ابوالفرج عبدالرحمن، مجالس المومنین: شوشتری، نورالله ابن شریف الدین، روضه شهدا: گردآورنده حسین ابن علی کاشفی به تصحیح حسن ذوالفقاری و تاریخ سیستان